Nazwy podobne do Człuchów • Schlochau: Schloppe ·
1325 roku na przesmyku między jeziorami rozpoczęto budowę zamku przeznaczonego na siedzibę komtura. Prace budowlane trwały do 1365 roku, jednak komtur Günther von Snoze mógł tu zamieszkać już w 1332 roku. Fundamenty i przyziemie budowli powstały z kamienia, wyżej do budowy użyto już tylko cegły. Zamek wzniesiony był na planie kwadratu o boku 47,5 metra, wewnętrzny dziedziniec wzdłuż czterech skrzydeł otaczały krużganki. Narożnik północno-zachodni założenia zajmowała potężna ośmioboczna wieża, obecnie 45-metrowa, ale pierwotnie miała ona wysokość ponad 50 metrów. W północnym skrzydle przy wieży znajdował się wjazd na zamek otoczony fosą, przez którą przerzucony był zwodzony most. Zamek posiadał gdanisko, wysunięte przed skrzydło południowe.
Rozplanowanie pomieszczeń
|
Zamek na zdjęciu lotniczym, fot. ZeroJeden, IV 2023 |
|
zamku było typowe dla budownictwa zakonu krzyżackiego. Główne pomieszczenia znajdowały się na piętrze. W północnym skrzydle była to kaplica, we wschodnim - kapitularz i dormitorium, w zachodnim - refektarz, w południowym prawdopodobnie izby gościnne. Na parterze znajdowały się pomieszczenia gospodarcze: w skrzydle wschodnim - kuchnia, w północnym - arsenał, w południowym - browar i piec.
Na zespół obronny oprócz zamku składały się trzy przedzamcza, droga do zamku właściwego prowadziła przez przedzamcze zachodnie i środkowe, wschodnie prawdopodobnie było pierwotnie lokowaną równocześnie z zamkiem osadą.
Po drugim pokoju toruńskim w 1454 roku zamek i miasto znalazły się w granicach Polski i do 1772 roku miał tu siedzibę starosta. Jednak już od połowy XVII wieku, od czasu wojen szwedzkich, stopniowo był rozbierany. Pod koniec XVIII wieku, po dwóch pożarach miasta, cegieł z zamku używano jako budulca przy remontach miejskich zabudowań. Do połowy XIX wieku z zamku pozostała tylko ośmioboczna wieża. Na miejscu wschodniego przedzamcza w 1802 roku zlokalizowano
cmentarz, a w miejscu skrzydła północnego wzniesiona została w latach 1826-1828 świątynia ewangelicka. W 1844 roku obniżono jeszcze wieżę o 6 metrów, do obecnej wysokości.
Obecnie dawna ewangelicka świątynia mieści instytucje kulturalne. |